Từ giá trị truyền thống “Kính trọng người hiền tài” đến tư tưởng “Tìm người tài đức” của Hồ Chí Minh

Trong lịch sử dân tộc, những người tài đức[1] (hiền tài, nhân tài, hào kiệt…) bao giờ cũng được nhân dân ta và các triều đại phong kiến kính trọng, tôn vinh. Người tài đức là những người hiền nhân tài giỏi có phẩm chất đạo đức mẫu mực,có trí thức sâu rộng, biết đề ra phương thức đáp ứng được xu hướng của thời cuộc và đòi hỏi của thực tế, có nhiều sáng tạo trong công việc, có nhiều cống hiến to lớn cho dân, cho nước, thậm chí có thể mở ra một giai đoạn phát triển mới trong lịch sử dân tộc. Trong đó, chủ yếu là đội ngũ vua quan giữ vai trò lãnh đạo – quản lý chủ chốt của bộ máy nhà nước phong kiến.

Các giá trị văn hoá dân tộc – cơ sở hình thành quan điểm của Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội

Đảng ta khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam”[1], trong đó nổi bật, triệt để nhất là những quan điểm của Người về chủ nghĩa xã hội (CNXH). Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam nói chung, về CNXH nói riêng được hình thành và phát triển, hoàn thiện dựa trên nhiều cơ sở như là sự kết tinh tinh hoa trí tuệ của nhân loại, mà cơ sở xuất phát điểm đầu tiên, tiên quyết là “kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc”[2]. Nghiên cứu, làm sâu sắc vai trò của các giá trị tốt đẹp của dân tộc, tức là các giá trị văn hoá dân tộc, trong việc hình thành những quan điểm của Hồ Chí Minh về CNXH, có nhiều ý nghĩa lý luận và thực tiễn đối với cả quá trình tiến triển của cách mạng Việt Nam, nhất là trong công cuộc đổi mới đất nước ta hiện nay. Bởi vì công cuộc đổi mới, do Đảng ta khởi xướng, chính là một đường hướng mới, sáng tạo nhằm hiện thực hoá những quan điểm của Hồ Chí Minh về CNXH cho phù hợp với điều kiện hoàn cảnh lịch sử cụ thể của nước ta và trên thế giới trong điều kiện mới, tuy biết rằng đây là một con đường đầy chông gai thử thách với những diễn tiến phức tạp, khó lường, nhưng có lẽ “không còn con đường nào khác” để đảm bảo cho sự thành công của CNXH ở một nước thuộc địa nửa phong kiến đi lên CNXH “không kinh qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa”.